- 8 Haz 2020
- 210
- 213
- 180
- Ödüller
- 5
LV
2
Türkiye’de bulunan yılanların zehirleri, sağlıklı bir insanı öldürecek kadar zehirli değildir fakat şiddetli ağrılara, ciddi yaralanmalara hatta nekroza bağlı organ kayıplarına neden olabilir. Bu nedenle dikkatli olmak gerekir. Hiçbir yılan rahatsız edilmedikçe insanlara saldırmaz ve ısırmaz aksine insanlardan kaçma eğilimindelerdir. Ayrıca zehirleri yılanlar, tarım alanları ve bahçelerdeki fare, köstebek gibi kemirgenleri yediklerinden çok faydalı hayvanlardır kesinlikle korunmalıdırlar.
Ülkemizde bulunan 58 yılandan sadece 15 türü zehirli, 3 türü yarı zehirli, 40 türü ise zehirsizdir.
Dünya yayılım alanı: Ortadoğu, Kuzey Afrika, Batı Asya,
Türkiye yayılım alanı: Doğu Akdeniz, Doğu Karadeniz, Doğu Anadolu, Güneydoğu Anadolu,
Habitat: Bu tür habitat olarak genellikle taşlık bölgeler, kayalıklar, vadi yamaçları, taşlık yamaçlar, açık yamaçlar, ormansız düz ova, tarlalar, bağ/bahçeler, terk edilmiş harabeler gibi biyotopları tercih eder. Taş altlarını, kaya oyuk/yarıklarını, ağaç kovuklarını, kemirgen yuvalarını mesken olarak kullanır. Bu tür ortalama 2000 metre rakıma kadar görülebilmektedir.
Toplam vücut uzunluğu: 100- 180 cm
Beslenme: . Beslenme alışkanlığı genelde avlayabildiği kemiriciler, kuşlar, kertenkeleler.
Boyu genellikle 1 metrenin üzerinde olup 1,8 metreye kadar erişebilen Koca Engerek, bu özelliğiyle Türkiye ve Kıbrıs’ın en büyük ve iri engerek türüdür ve vaka üretmesi nedeniyle sağlık açısından da önemlidir.
Göz bebekleri eliptik (dikey) olan bu türün vücudunu kaplayan pullar bariz şekilde karinalı (çıkıntılı) yapıdadır. Eliptik göz bebekleri yüksek ışıkta iyice incelerek dikey ince çizgi halini alır. Sırt tarafı gri yahut esmer kahverengi tonlarında olup, zemin rengi üzerinde bazı bireylerde belirsiz, bazılarında net olmak üzere iri koyu lekeler bulunur. Başın her iki yanında soluk renkli şeritler taşır ve gövdenin her iki yanında da koyu leke sıraları vardır. Ventral kısım (karın altı bölgesi) pembemsi beyaz veya pembemsi sarı renk tonlarında olup, bu renk üzerinde düzensiz ve dağınık şekilde siyah noktalar/lekeler bulunur. Başın üst tarafında sadece karinalı (çıkıntılı) küçük pullar bulunur, supraocular (göz üstündeki) plak küçük parçalara ayrılmış durumdadır, büyük bir plak yoktur. Baş üstünü tamamen küçük karinalı pullar kapatmıştır. Kuyruk oldukça kısa olup, uca doğru aniden sivrileşir.
Hareketleri çok yavaştır ve rahatsız edilmedikçe saldırgan değildir. Zehri insan için öldürücü olabilir. Diğer Viperid’ler gibi yavrularını canlı halde doğurur (ovovivipari).
Yapılan çalışmalara göre Macrovipera lebetina (Linnaeus, 1758), Türkiye’de Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Macrovipera lebetina obtusa (Dwigubsky, 1832) ve Kıbrıs’ta Macrovipera lebetiba lebetina (Linnaeus, 1758) alt türleri ile dağılış gösterdiği ortaya çıkmıştır. Aktivasyon zamanları Mayıs, Haziran, Temmuz, Ağustos, Eylül aylarıdır.
Dünya yayılım alanı: Ortadoğu
Türkiye yayılım alanı: Batı Akdeniz, İç Anadolu,
Habitat: Taşlık bölgeler, kayalıklar, vadi yamaçları, taşlık yamaçlar, açık yamaçlar gibi biyotopları tercih eder. Anadolu diyagonali boyunca (Sivas, Hatay, Kahramanmaraş, Erzincan ve Tunceli) dağılış gösterir. İlk çıkış yeri Kahramanmaraş ve Sivas’tır. Bu tür ortalama 1500-2000 metre rakıma kadar görülebilmektedir.
Toplam vücut uzunluğu: 60-130cm
Beslenme: Laboratuvarda teraryum ortamında fare ile beslenebilmektedir ancak doğadaki beslenmesiyle ilgili bilgi mevcut değildir.
Ülkemize endemik türlerimizden biridir. Türün en karakteristik özelliği, grimsi dorsal zemin rengi üzerinde yer alan enine beyaz bantların bulunmasıdır. Bu beyaz bantlar siyah lekelerin arasında bariz bir şekilde kontrast oluşturur ve dorsal zemin rengi üzerinde turuncu kahverengi geniş lekeler mevcuttur. (Nilson ve ark. 1990, Mulder 1994, Göçmen ve ark. 2009, Göçmen ve ark. 2014).
M. albizona'ya doğada nadir rastlanır. Başı üçgen şeklinde ve nispeten büyük, boynu incedir. Başın üstü küçük karinalı pullar ile örtülüdür. Supraocular büyüktür ve gözle geniş bir şekilde temas halindedir. Göz ve supralabialler arasında 2 sıra pul bulunur. 7-10 supralabial, 10-13 sublabial bulunur. Dorsal sıra pul sayısı 23’tür (vücut ortası) ve pullar karinalıdır.
Başın üstünde koyu renkte iki oblik bant deseni bulunur. Baş yanlarında da yine koyu renkte şerit vardır. Sırt zemin rengi grimsidir. Sırt deseni ortası kahverengi, sınırları ise siyah yuvarlağımsı lekelerden oluşur. Lekelerin arasında ise beyaz bölgeler bulunur (“beyaz bölgeli” manasına gelen tür epiteti bu özelliği nedeniyle verilmiştir). Yer yer lekeler siyah sınırları boyunca birbiriyle birleşebilirler. Karın rengi pembemsi gridir ve koyu noktalar mevcuttur. ). IUCN’e göre M. albizona’nın koruma statüsü tehlike altında (EN) ve popülasyonları azalma eğilimindedir. Aktivasyon zamanları Nisan, Mayıs, Haziran, Temmuz, Ağustos, Eylül aylarıdır.
Dünya yayılım alanı: Ortadoğu
Türkiye yayılım alanı: İç Anadolu
Habitat: Taşlık bölgeler, kayalıklar, vadi yamaçları, taşlık yamaçlar, açık yamaçlar gibi biyotopları tercih eder. Bu tür ortalama 1400-2000 metre rakıma kadar görülebilmektedir. Bolkar Dağları’nın doğusuna (Ulukışla, Niğde) tekamül eden arazi yapısında, yüksek dağların kayalık bölümlerinde uygun biyotop bulduğu yerlerde yayılış gösterdiği bilinmektedir.
Toplam vücut uzunluğu: 70-78cm
Beslenme: Terraryum ortamında korunan bireyler kemiriciler ile beslenmektedirler ancak doğadaki beslenme biyolojisi ile ilgili bilgi yoktur.
Dağ engerekleri olarak Montivipera cinsi altında toplanan ve yüksek dağ ekosistemine adapte olmalarıyla bilinen gruba dahil ülkemize endemik türlerimizden biridir.
Bu tür doğada nadir rastlanan engerek türlerindendir. Montivipera xanthina (Osmanlı Engereği) türüne benzerlik gösteren bir türdür. Başı üçgen şeklinde ve nispeten büyük olup boynu ince yapılıdır. Başın üst tarafında sadece karinalı (çıkıntılı) küçük pullar bulunur, supraocular (göz üstündeki) plak bariz büyük olup, gözle geniş bir şekilde temas halindedir. (Göz üstünde bariz bir set oluşturur görünümdedir.). Göz ve supralabialler (üst dudak/yanak) plaklar arasında 1 (bazen 2) sıra pul bulunur.
Baş üstünü tamamen küçük karinalı pullar kapatmıştır. Dorsal (sırt) sıra pul sayısı 23-25 kadar olup (bazen 21 kadar) (vücut ortası) ve pullar karinalıdır. Başın üstünde koyu renkte iki oblik bant deseni bulunur. Baş yanlarında da yine koyu renkte şerit vardır. Sırt deseni, kahverengimsi gri zemin rengi üzerinde kuyruğa yaklaşınca tek bir çizgi halini alan koyu zikzak şerit şeklindedir. Yer yer lekeler bağımsız baklava dilimi şeklini alabilirler.
Karın rengi pembemsi gridir ve çok koyu olmayan noktalar mevcuttur. Yüksek rakımlarda ve karın geç kalktığı biyotoplarda yaşadığı düşünüldüğünde, ısıdan faydalanabilmek için gündüzcül (diurnal) olması muhtemeldir (Viperidae ailesi normalde gececildir). Terrayum ortamında beslenmekte olan bir dişi birey 13 yavru doğurmuştur. Ekolojileri ve biyolojileri hakkında fazla bilgi yoktur. Tür için aktivasyon zamanı Mart ayından itibaren Ekim ayına kadarki dönemdir.
Koruma statüsü: En az endişe verici
Popülasyon eğilimi: Durağan
KAYNAKÇA
4.Göçmen, B., Nilson, G., Yildiz, M.Z., Arikan, H., Yalçinkaya, D. & Akman, B. 2007. On the Occurrence of the Black Cat Snake, Telescopus nigriceps (Ahl, 1924) (Serpentes: Colubridae) from the Southeastern Anatolia, Turkey with some taxonomical comments. North-Western Journal of Zoology 3 (2):81-95
5. Göçmen, B., Arıkan, H., Mermer, A., Langerwerf, B., Bahar, H. (2006). Morphological, Hemipenial and Venom Electrophoresis Comparisons of the Levantine Viper, Macrovipera lebetina (Linnaeus, 1758), from Cyprus and Southern Anatolia. Turk. J. Zool. 30: 225–234.
6. Mallow, D., Ludwig, D., Nilson, G. (2003). True Vipers: Natural History and Toxinology of Old World Vipers. Krieger Publishing Company. Florida
Bu yazı Sayın kidemli üyemiz @Thunder beye aittir
İzinsiz alıntı yapılamaz
Lütfen bu türleri koruyalım sahip çıkalım bu canlılar ülkemizin değerleri. Öldürmeyelim öldürtmeyelim gelecek nesilleri biliçlendirelim
Önümüzdeki partlardan küçük bir spoyler
Ülkemizde bulunan 58 yılandan sadece 15 türü zehirli, 3 türü yarı zehirli, 40 türü ise zehirsizdir.
- Macrovipera Lebetina (Koca Engerek)
- Levantine Viper, Blunt-nosed Viper
Dünya yayılım alanı: Ortadoğu, Kuzey Afrika, Batı Asya,
Türkiye yayılım alanı: Doğu Akdeniz, Doğu Karadeniz, Doğu Anadolu, Güneydoğu Anadolu,
Habitat: Bu tür habitat olarak genellikle taşlık bölgeler, kayalıklar, vadi yamaçları, taşlık yamaçlar, açık yamaçlar, ormansız düz ova, tarlalar, bağ/bahçeler, terk edilmiş harabeler gibi biyotopları tercih eder. Taş altlarını, kaya oyuk/yarıklarını, ağaç kovuklarını, kemirgen yuvalarını mesken olarak kullanır. Bu tür ortalama 2000 metre rakıma kadar görülebilmektedir.
Toplam vücut uzunluğu: 100- 180 cm
Beslenme: . Beslenme alışkanlığı genelde avlayabildiği kemiriciler, kuşlar, kertenkeleler.
Boyu genellikle 1 metrenin üzerinde olup 1,8 metreye kadar erişebilen Koca Engerek, bu özelliğiyle Türkiye ve Kıbrıs’ın en büyük ve iri engerek türüdür ve vaka üretmesi nedeniyle sağlık açısından da önemlidir.
Göz bebekleri eliptik (dikey) olan bu türün vücudunu kaplayan pullar bariz şekilde karinalı (çıkıntılı) yapıdadır. Eliptik göz bebekleri yüksek ışıkta iyice incelerek dikey ince çizgi halini alır. Sırt tarafı gri yahut esmer kahverengi tonlarında olup, zemin rengi üzerinde bazı bireylerde belirsiz, bazılarında net olmak üzere iri koyu lekeler bulunur. Başın her iki yanında soluk renkli şeritler taşır ve gövdenin her iki yanında da koyu leke sıraları vardır. Ventral kısım (karın altı bölgesi) pembemsi beyaz veya pembemsi sarı renk tonlarında olup, bu renk üzerinde düzensiz ve dağınık şekilde siyah noktalar/lekeler bulunur. Başın üst tarafında sadece karinalı (çıkıntılı) küçük pullar bulunur, supraocular (göz üstündeki) plak küçük parçalara ayrılmış durumdadır, büyük bir plak yoktur. Baş üstünü tamamen küçük karinalı pullar kapatmıştır. Kuyruk oldukça kısa olup, uca doğru aniden sivrileşir.
Hareketleri çok yavaştır ve rahatsız edilmedikçe saldırgan değildir. Zehri insan için öldürücü olabilir. Diğer Viperid’ler gibi yavrularını canlı halde doğurur (ovovivipari).
Yapılan çalışmalara göre Macrovipera lebetina (Linnaeus, 1758), Türkiye’de Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Macrovipera lebetina obtusa (Dwigubsky, 1832) ve Kıbrıs’ta Macrovipera lebetiba lebetina (Linnaeus, 1758) alt türleri ile dağılış gösterdiği ortaya çıkmıştır. Aktivasyon zamanları Mayıs, Haziran, Temmuz, Ağustos, Eylül aylarıdır.
- Montivipera Albizona (Beyaz Bantlı Dağ Engereği)
- White-banded Mountain Viper
Dünya yayılım alanı: Ortadoğu
Türkiye yayılım alanı: Batı Akdeniz, İç Anadolu,
Habitat: Taşlık bölgeler, kayalıklar, vadi yamaçları, taşlık yamaçlar, açık yamaçlar gibi biyotopları tercih eder. Anadolu diyagonali boyunca (Sivas, Hatay, Kahramanmaraş, Erzincan ve Tunceli) dağılış gösterir. İlk çıkış yeri Kahramanmaraş ve Sivas’tır. Bu tür ortalama 1500-2000 metre rakıma kadar görülebilmektedir.
Toplam vücut uzunluğu: 60-130cm
Beslenme: Laboratuvarda teraryum ortamında fare ile beslenebilmektedir ancak doğadaki beslenmesiyle ilgili bilgi mevcut değildir.
Ülkemize endemik türlerimizden biridir. Türün en karakteristik özelliği, grimsi dorsal zemin rengi üzerinde yer alan enine beyaz bantların bulunmasıdır. Bu beyaz bantlar siyah lekelerin arasında bariz bir şekilde kontrast oluşturur ve dorsal zemin rengi üzerinde turuncu kahverengi geniş lekeler mevcuttur. (Nilson ve ark. 1990, Mulder 1994, Göçmen ve ark. 2009, Göçmen ve ark. 2014).
M. albizona'ya doğada nadir rastlanır. Başı üçgen şeklinde ve nispeten büyük, boynu incedir. Başın üstü küçük karinalı pullar ile örtülüdür. Supraocular büyüktür ve gözle geniş bir şekilde temas halindedir. Göz ve supralabialler arasında 2 sıra pul bulunur. 7-10 supralabial, 10-13 sublabial bulunur. Dorsal sıra pul sayısı 23’tür (vücut ortası) ve pullar karinalıdır.
Başın üstünde koyu renkte iki oblik bant deseni bulunur. Baş yanlarında da yine koyu renkte şerit vardır. Sırt zemin rengi grimsidir. Sırt deseni ortası kahverengi, sınırları ise siyah yuvarlağımsı lekelerden oluşur. Lekelerin arasında ise beyaz bölgeler bulunur (“beyaz bölgeli” manasına gelen tür epiteti bu özelliği nedeniyle verilmiştir). Yer yer lekeler siyah sınırları boyunca birbiriyle birleşebilirler. Karın rengi pembemsi gridir ve koyu noktalar mevcuttur. ). IUCN’e göre M. albizona’nın koruma statüsü tehlike altında (EN) ve popülasyonları azalma eğilimindedir. Aktivasyon zamanları Nisan, Mayıs, Haziran, Temmuz, Ağustos, Eylül aylarıdır.
- Montivipera Bulgardaghica (Bolkar Engereği)
- Bolkar Viper
Dünya yayılım alanı: Ortadoğu
Türkiye yayılım alanı: İç Anadolu
Habitat: Taşlık bölgeler, kayalıklar, vadi yamaçları, taşlık yamaçlar, açık yamaçlar gibi biyotopları tercih eder. Bu tür ortalama 1400-2000 metre rakıma kadar görülebilmektedir. Bolkar Dağları’nın doğusuna (Ulukışla, Niğde) tekamül eden arazi yapısında, yüksek dağların kayalık bölümlerinde uygun biyotop bulduğu yerlerde yayılış gösterdiği bilinmektedir.
Toplam vücut uzunluğu: 70-78cm
Beslenme: Terraryum ortamında korunan bireyler kemiriciler ile beslenmektedirler ancak doğadaki beslenme biyolojisi ile ilgili bilgi yoktur.
Dağ engerekleri olarak Montivipera cinsi altında toplanan ve yüksek dağ ekosistemine adapte olmalarıyla bilinen gruba dahil ülkemize endemik türlerimizden biridir.
Bu tür doğada nadir rastlanan engerek türlerindendir. Montivipera xanthina (Osmanlı Engereği) türüne benzerlik gösteren bir türdür. Başı üçgen şeklinde ve nispeten büyük olup boynu ince yapılıdır. Başın üst tarafında sadece karinalı (çıkıntılı) küçük pullar bulunur, supraocular (göz üstündeki) plak bariz büyük olup, gözle geniş bir şekilde temas halindedir. (Göz üstünde bariz bir set oluşturur görünümdedir.). Göz ve supralabialler (üst dudak/yanak) plaklar arasında 1 (bazen 2) sıra pul bulunur.
Baş üstünü tamamen küçük karinalı pullar kapatmıştır. Dorsal (sırt) sıra pul sayısı 23-25 kadar olup (bazen 21 kadar) (vücut ortası) ve pullar karinalıdır. Başın üstünde koyu renkte iki oblik bant deseni bulunur. Baş yanlarında da yine koyu renkte şerit vardır. Sırt deseni, kahverengimsi gri zemin rengi üzerinde kuyruğa yaklaşınca tek bir çizgi halini alan koyu zikzak şerit şeklindedir. Yer yer lekeler bağımsız baklava dilimi şeklini alabilirler.
Karın rengi pembemsi gridir ve çok koyu olmayan noktalar mevcuttur. Yüksek rakımlarda ve karın geç kalktığı biyotoplarda yaşadığı düşünüldüğünde, ısıdan faydalanabilmek için gündüzcül (diurnal) olması muhtemeldir (Viperidae ailesi normalde gececildir). Terrayum ortamında beslenmekte olan bir dişi birey 13 yavru doğurmuştur. Ekolojileri ve biyolojileri hakkında fazla bilgi yoktur. Tür için aktivasyon zamanı Mart ayından itibaren Ekim ayına kadarki dönemdir.
Koruma statüsü: En az endişe verici
Popülasyon eğilimi: Durağan
KAYNAKÇA
4.Göçmen, B., Nilson, G., Yildiz, M.Z., Arikan, H., Yalçinkaya, D. & Akman, B. 2007. On the Occurrence of the Black Cat Snake, Telescopus nigriceps (Ahl, 1924) (Serpentes: Colubridae) from the Southeastern Anatolia, Turkey with some taxonomical comments. North-Western Journal of Zoology 3 (2):81-95
5. Göçmen, B., Arıkan, H., Mermer, A., Langerwerf, B., Bahar, H. (2006). Morphological, Hemipenial and Venom Electrophoresis Comparisons of the Levantine Viper, Macrovipera lebetina (Linnaeus, 1758), from Cyprus and Southern Anatolia. Turk. J. Zool. 30: 225–234.
6. Mallow, D., Ludwig, D., Nilson, G. (2003). True Vipers: Natural History and Toxinology of Old World Vipers. Krieger Publishing Company. Florida
Bu yazı Sayın kidemli üyemiz @Thunder beye aittir
İzinsiz alıntı yapılamaz
Lütfen bu türleri koruyalım sahip çıkalım bu canlılar ülkemizin değerleri. Öldürmeyelim öldürtmeyelim gelecek nesilleri biliçlendirelim
