- 8 Haz 2020
- 210
- 213
- 180
- Ödüller
- 5
LV
2
Türkiye’de bulunan yılanların zehirleri, sağlıklı bir insanı öldürecek kadar zehirli değildir fakat şiddetli ağrılara, ciddi yaralanmalara hatta nekroza bağlı organ kayıplarına neden olabilir. Bu nedenle dikkatli olmak gerekir. Hiçbir yılan rahatsız edilmedikçe insanlara saldırmaz ve ısırmaz aksine insanlardan kaçma eğilimindelerdir. Ayrıca zehirleri yılanlar, tarım alanları ve bahçelerdeki fare, köstebek gibi kemirgenleri yediklerinden çok faydalı hayvanlardır kesinlikle korunmalıdırlar.
Ülkemizde bulunan 58 yılandan sadece 15 türü zehirli, 3 türü yarı zehirli, 40 türü ise zehirsizdir.
Dünya yayılım alanı: : Ortadoğu genellemesi beraberinde, bu tür Türkiye, Gürcistan bölgelerinde kayıt altına alınmıştır.
Türkiye yayılım alanı: Marmara, Batı Karadeniz, Orta Karadeniz, Doğu Karadeniz,
Habitat: Vadi yamaçları, Taşlık, kayalık alanlar, Tarlalar, Bağ, bahçeler, Bu tür ortalama 2000 metre rakıma kadar görülebilmektedir.
Toplam vücut uzunluğu: 55-75cm
Beslenme: Serçe türleri, kemirici türleri, kertenkele türleri (özellikle genç Agamid bireyleri). Genç bireyler kertenkele ve böcek türleriyle beslenir.
Başın ön ucunda, türü karakterize eden, yukarı kalkık ve üzeri 3 boyuna sıra halinde (nadiren 2 veya 4) 9-17 pulla kaplı burun/boynuz şeklinde etli bir yapı vardır. Bundan dolayı “Boynuzlu/Burunlu” namıyla tanınmaktadır. Başın üstü göz üstü (supraocular) plaklar haricinde küçük ve karinalı pullarla örtülüdür. Dorsal pul sırası 21’dir (vücut ortasında) ve pullar karinalıdır.
Başın üstünde, boyun kısmına doğru zayıf bir şekilde beliren V deseni haricinde koyu lekeler yoktur. Sırt zemin rengi gri veya kahvrengidir. Sırt deseni dar ve enine ardışık bantlar/lekeler şeklindedir. Bundan dolayı “Boynuzlu/Burunlu” namıyla tanınmaktadır. Kuyruk ucu sarımsı yeşilimsidir. Juvenil bireylerde de desen mevcuttur. Göz iris rengi altın veya bakır rengidir.
Tür ilk olarak Boulenger tarafından Vipera ammodytes transcaucasiana olarak tanımlanmıştır. Ancak son yıllarda yapılan genetik çalışmalarla ayrı bir tür olarak ele alınmaktadır. Gürcistan ve Türkiye’de ise Kuzey Anadolu’da yayılışı vardır (Marmara’ya kadar yayılmıştır). Sivas ve Konya’dan da kaydı vardır. Eski literatürde Ermenistan, Azerbaycan ve İran’da da bulunduğu bildirilmiştir ancak bu durum net değildir ve doğrulama gerektirmektedir.
Doğada nispeten nadir karşılaşılan bir türdür. Tür ovovivipar (canlı doğuran) tür olup, türün dişileri tek seferde 2-15 yavru dünyaya getirebilmekle birlikte, genelleme olarak çoğunlukla dişiler 6-7 yavru doğurmaktadırlar. Serin, yüksek rakımlı bölgelerde gündüz, sıcak bölgelerde ise geceleri aktif olarak avlanmayı tercih ederler. Özellikle ay ışığının bol olduğu gecelerde çokça gezerler. Türün aktivasyon dönemi Mart ayından itibaren Ekim ayına kadarki dönemdir.
Koruma statüsü: Neredeyse tehdit altında
Popülasyon eğilimi: Azalmakta
bulunur. Kalınca olup küt şekilde sonlanan kuyruk karakteristik olarak sarımsı veya kırmızımsı renk tonlarındadır. Ventrali (karın kısmı) siyah tonlarda olup sıkça beyaz nokta/lekelidir.
Ovovivipar (canlı doğuran) tür olup, Adapazayı/Geyve civarında yakalanan melanistik formda dişi bireyin terraryum ortamında 2 desenli yavru dünyaya getirdiği kayıtlarda vardır. Tür için aktivasyon zamanı Nisan ayından itibaren Ekim ayına kadarki dönemdir.
Görünüş olarak yurdumuza endemik bir tür olup, kesintili dağılışı ilginçtir. Ülkemizde Adapazarı ve Rize civarından bilinir. Ayrıca Silifke Toroslarında da bulunur. Biyolojisi hakkında fazla bir bilgi yoktur.
Koruma statüsü: Neredeyse tehdit altında
Popülasyon eğilimi: Azalmakta
Dünya yayılım alanı: Ortadoğu
Türkiye yayılım alanı: Doğu Karadeniz
Habitat: Taşlık, kayalık alanlar, Bu tür ortalama 1900-3000 metre rakıma kadar görülebilmektedir.
Toplam vücut uzunluğu: 25-60cm
Beslenme: Doğrudan ekolojik bir veri yoktur ancak bulunduğu biyotoplarda kertenkele ve çekirge türleri bulunmaktadır ve bunlarla beslenmesi muhtemeldir.
Doğada nadir rastlanan ve nispeten küçük boyutlu engerek türlerimizdendir. Türün popülasyonu ilk olarak Darevsky tarafından Ermenistan’da keşfedilmiştir ve Vipera kaznakovi dinniki (=V. dinniki)’nin izole bir parçası olarak değerlendirmiştir. Ancak daha sonra bu popülasyon tür olarak tanımlanmıştır. Tür Ermenistan’dan ve Türkiye’de sadece Kars ve Artvin’den bilinmektedir.Türün sırt rengi sarımsı gri tonlarında olup, zemin rengi üzerinde zikzak şekilli kahverengi tonlarında desen olup, sırttaki bu zikzak desen yer yer birbirinden kopuşarak enine bantlar oluşturabilir. Baş üzerinde kahverengi zemin rengi üzerinde bulunan frontal (alın bölgesi), okuler (göze ait) ve paryetal (yan çeper) plakların kenarlarında sarı noktalar bulunup, başın her iki yanında hemen göz arkasından başlayıp, ağız yarığının başlangıcının arkasında boyuna kadar uzanan geriye doğru koyu renkli bant bulunur. Ventrali (karın kısmı) siyah tonda olup, ventrallerin (karın plağı) sınırları çizgi şeklinde daha açık renk tonlarındadır.
Vücut ısılarının düşük olduğu zamanlarda vücut ısılarını dengelemek için güneşli havalarda özellikle yassı kayaların altlarında zaman geçirdikleri bilinmektedir. Ovovivipar (canlı doğuran) tür olup, üreme dönemi Nisan sonu Mayıs aylarında olup, Ağustos-Eylül aylarında da doğumları gerçekleşir. Türün dişisi bir seferde 3-5 yavru dünyaya getirebilir. Türün ekolojisi ve biyolojisi hakkında çok da fazla bilgi mevcut değildir. Aktivasyon zamanları mayıs ayından başlayıp ekim ayına kadar devam eder.
Koruma statüsü: Kritik olarak tehlike altında
Popülasyon eğilimi: Azalmakta
KAYNAKÇA
10. Nilson, G., Andren, C. (1986). The Mountain Vipers of the Middle East–The Vipera xanthina complex (Reptilia, Viperidae). Bonner Zoologische Monographien. 20: 90 p. Bonn.
11. Nilson, G., Tuniyev, B., Andren, C., Orlov, N. (1999). Taxonomic Position of the Vipera xanthina Complex. Kaupia. 8: 99–102. Darmstadt.
12. Van Wingerde, J. (1986). The distribution of Vipera xanthina (Gray, 1849) on the east Aegean Islands and in Thrace. Litteratura Serpentium (English Edition). 6 (4): 131–139.
Bu yazı Sayın kidemli üyemiz @Thunder beye aittir
İzinsiz alıntı yapılamaz
Lütfen bu türleri koruyalım sahip çıkalım bu canlılar ülkemizin değerleri. Öldürmeyelim öldürtmeyelim gelecek nesilleri biliçlendirelim
Önümüzdeki partlardan küçük bir spoyler
Ülkemizde bulunan 58 yılandan sadece 15 türü zehirli, 3 türü yarı zehirli, 40 türü ise zehirsizdir.
- Vipera Transcaucasiana (Kafkas Burunlu Engerek)
- Transcaucasian Nose-horned Viper
Dünya yayılım alanı: : Ortadoğu genellemesi beraberinde, bu tür Türkiye, Gürcistan bölgelerinde kayıt altına alınmıştır.
Türkiye yayılım alanı: Marmara, Batı Karadeniz, Orta Karadeniz, Doğu Karadeniz,
Habitat: Vadi yamaçları, Taşlık, kayalık alanlar, Tarlalar, Bağ, bahçeler, Bu tür ortalama 2000 metre rakıma kadar görülebilmektedir.
Toplam vücut uzunluğu: 55-75cm
Beslenme: Serçe türleri, kemirici türleri, kertenkele türleri (özellikle genç Agamid bireyleri). Genç bireyler kertenkele ve böcek türleriyle beslenir.
Başın ön ucunda, türü karakterize eden, yukarı kalkık ve üzeri 3 boyuna sıra halinde (nadiren 2 veya 4) 9-17 pulla kaplı burun/boynuz şeklinde etli bir yapı vardır. Bundan dolayı “Boynuzlu/Burunlu” namıyla tanınmaktadır. Başın üstü göz üstü (supraocular) plaklar haricinde küçük ve karinalı pullarla örtülüdür. Dorsal pul sırası 21’dir (vücut ortasında) ve pullar karinalıdır.
Başın üstünde, boyun kısmına doğru zayıf bir şekilde beliren V deseni haricinde koyu lekeler yoktur. Sırt zemin rengi gri veya kahvrengidir. Sırt deseni dar ve enine ardışık bantlar/lekeler şeklindedir. Bundan dolayı “Boynuzlu/Burunlu” namıyla tanınmaktadır. Kuyruk ucu sarımsı yeşilimsidir. Juvenil bireylerde de desen mevcuttur. Göz iris rengi altın veya bakır rengidir.
Tür ilk olarak Boulenger tarafından Vipera ammodytes transcaucasiana olarak tanımlanmıştır. Ancak son yıllarda yapılan genetik çalışmalarla ayrı bir tür olarak ele alınmaktadır. Gürcistan ve Türkiye’de ise Kuzey Anadolu’da yayılışı vardır (Marmara’ya kadar yayılmıştır). Sivas ve Konya’dan da kaydı vardır. Eski literatürde Ermenistan, Azerbaycan ve İran’da da bulunduğu bildirilmiştir ancak bu durum net değildir ve doğrulama gerektirmektedir.
Doğada nispeten nadir karşılaşılan bir türdür. Tür ovovivipar (canlı doğuran) tür olup, türün dişileri tek seferde 2-15 yavru dünyaya getirebilmekle birlikte, genelleme olarak çoğunlukla dişiler 6-7 yavru doğurmaktadırlar. Serin, yüksek rakımlı bölgelerde gündüz, sıcak bölgelerde ise geceleri aktif olarak avlanmayı tercih ederler. Özellikle ay ışığının bol olduğu gecelerde çokça gezerler. Türün aktivasyon dönemi Mart ayından itibaren Ekim ayına kadarki dönemdir.
Koruma statüsü: Neredeyse tehdit altında
Popülasyon eğilimi: Azalmakta
- Vipera Barani (Baran Engereği)
- Baran's Adder
- Dünya yayılım alanı: Ortadoğu
- Türkiye yayılım alanı: Batı Akdeniz, Batı Karadeniz, Doğu Karadeniz , Bu tür ortalama 500-2000 metre rakıma kadar görülebilmektedir. Endemik bir türdür.
Habitat: Açık yamaçlar, Taşlık, kayalık alanlar, Tarlalar,
Toplam vücut uzunluğu: 50-60cm
Beslenme: Besinlerini Kemirici türler (ör: Microtus sp.) ve muhtemel olarak kertenkele türleri oluşturur.
Bu engerek türü endemik türlerimizden birisidir. Türün başı genel viperid karakteristiğine uygun olarak baş arkasında geniş, burun ucuna doğru ince yapılı olup, üçgen formda ve boyun bariz şekilde dar yapılıdır. Başın üstü ortada ve önde küçük karinasız pullarla kaplıyken, geri kalan kısımlarda plaklarla örtülüdür.
Vipera barani türünün doğada melanistik (komple siyah renkli) ve desenli olmak üzere iki formu bulunur. Desenli olan formda sırt zemin rengi grimsi kahverengi tonlarda olup, zemin rengi üzerinde boyuna sıralı esmer/siyah lekeler bulunur. Melanistik formlarında ise supralabial (üst dudak/yanak/çene) plakları üzerinde ve rostrumda (burun ucu plağı) beyaz lekeler
bulunur. Kalınca olup küt şekilde sonlanan kuyruk karakteristik olarak sarımsı veya kırmızımsı renk tonlarındadır. Ventrali (karın kısmı) siyah tonlarda olup sıkça beyaz nokta/lekelidir.
Ovovivipar (canlı doğuran) tür olup, Adapazayı/Geyve civarında yakalanan melanistik formda dişi bireyin terraryum ortamında 2 desenli yavru dünyaya getirdiği kayıtlarda vardır. Tür için aktivasyon zamanı Nisan ayından itibaren Ekim ayına kadarki dönemdir.
Görünüş olarak yurdumuza endemik bir tür olup, kesintili dağılışı ilginçtir. Ülkemizde Adapazarı ve Rize civarından bilinir. Ayrıca Silifke Toroslarında da bulunur. Biyolojisi hakkında fazla bir bilgi yoktur.
Koruma statüsü: Neredeyse tehdit altında
Popülasyon eğilimi: Azalmakta
- Vipera Darevskii (Darevski Engereği)
- Darevsky's Viper
Dünya yayılım alanı: Ortadoğu
Türkiye yayılım alanı: Doğu Karadeniz
Habitat: Taşlık, kayalık alanlar, Bu tür ortalama 1900-3000 metre rakıma kadar görülebilmektedir.
Toplam vücut uzunluğu: 25-60cm
Beslenme: Doğrudan ekolojik bir veri yoktur ancak bulunduğu biyotoplarda kertenkele ve çekirge türleri bulunmaktadır ve bunlarla beslenmesi muhtemeldir.
Doğada nadir rastlanan ve nispeten küçük boyutlu engerek türlerimizdendir. Türün popülasyonu ilk olarak Darevsky tarafından Ermenistan’da keşfedilmiştir ve Vipera kaznakovi dinniki (=V. dinniki)’nin izole bir parçası olarak değerlendirmiştir. Ancak daha sonra bu popülasyon tür olarak tanımlanmıştır. Tür Ermenistan’dan ve Türkiye’de sadece Kars ve Artvin’den bilinmektedir.Türün sırt rengi sarımsı gri tonlarında olup, zemin rengi üzerinde zikzak şekilli kahverengi tonlarında desen olup, sırttaki bu zikzak desen yer yer birbirinden kopuşarak enine bantlar oluşturabilir. Baş üzerinde kahverengi zemin rengi üzerinde bulunan frontal (alın bölgesi), okuler (göze ait) ve paryetal (yan çeper) plakların kenarlarında sarı noktalar bulunup, başın her iki yanında hemen göz arkasından başlayıp, ağız yarığının başlangıcının arkasında boyuna kadar uzanan geriye doğru koyu renkli bant bulunur. Ventrali (karın kısmı) siyah tonda olup, ventrallerin (karın plağı) sınırları çizgi şeklinde daha açık renk tonlarındadır.
Vücut ısılarının düşük olduğu zamanlarda vücut ısılarını dengelemek için güneşli havalarda özellikle yassı kayaların altlarında zaman geçirdikleri bilinmektedir. Ovovivipar (canlı doğuran) tür olup, üreme dönemi Nisan sonu Mayıs aylarında olup, Ağustos-Eylül aylarında da doğumları gerçekleşir. Türün dişisi bir seferde 3-5 yavru dünyaya getirebilir. Türün ekolojisi ve biyolojisi hakkında çok da fazla bilgi mevcut değildir. Aktivasyon zamanları mayıs ayından başlayıp ekim ayına kadar devam eder.
Koruma statüsü: Kritik olarak tehlike altında
Popülasyon eğilimi: Azalmakta
KAYNAKÇA
10. Nilson, G., Andren, C. (1986). The Mountain Vipers of the Middle East–The Vipera xanthina complex (Reptilia, Viperidae). Bonner Zoologische Monographien. 20: 90 p. Bonn.
11. Nilson, G., Tuniyev, B., Andren, C., Orlov, N. (1999). Taxonomic Position of the Vipera xanthina Complex. Kaupia. 8: 99–102. Darmstadt.
12. Van Wingerde, J. (1986). The distribution of Vipera xanthina (Gray, 1849) on the east Aegean Islands and in Thrace. Litteratura Serpentium (English Edition). 6 (4): 131–139.
Bu yazı Sayın kidemli üyemiz @Thunder beye aittir
İzinsiz alıntı yapılamaz
Lütfen bu türleri koruyalım sahip çıkalım bu canlılar ülkemizin değerleri. Öldürmeyelim öldürtmeyelim gelecek nesilleri biliçlendirelim
