ATC
Süper Majör
- 17 May 2020
- 161
- 143
- 140
LV
0
Evet arkadaşlar bu konuyu açmamda ki amaç pek çok hobiye yeni başlayan arkadaşın bulduğu karıncanın kraliçe olup olmadığını anlamasını sağlamak olacak.
Bunu yaparken tek ihtiyacınız olan şey nispeten kaliteli bir fotoğraf çekebilmek. Zira bu fotoğrafı çektiğinizde zaten aşağıda vereceğim detaylardan kraliçe olup olmadığını kendiniz anlayabileceksiniz.
1. Sırt (Mesosoma-Thorax) Kısmı: Neredeyse bütün türlerin üreyebilen bireyleri kanatlara sahiptir. Kanatlara uçmak için yeteri gücü sağlamak da büyük kas grupları yardımıyla mümkün olur. Bu yüzden çoğu alate (üreyebilen birey) in mesosoma-thorax (Sırt) kısmı işçilere göre oldukça iri ve yapılı durmaktadır. Bazı türlerin kraliçeleri işçilerden bu yönüyle fark edilemeyebilir ancak bizim Türkiye'de bulacağımız karıncaların neredeyse tamamını bu yolla ayırt edebilirsiniz.
Örnek-1:
Kraliçe (Camponotus CF. Aegaeus):
İşçi (Camponotus cf aegaeus:
Örnek-2:
Kraliçe (Messor SP.):
İşçi (Messor SP.):
2. Sırttaki Çizgiler: Yine thoraxa baktığımız zaman işçiyi kraliçeden ayırt etmemize yardımcı olacak başka bir detay da thoraxdaki çizgilerdir. Neredeyse bütün türlerin işçilerinde mesosomayı ortadan ikiye bölen ve "promesonotal suture" adı verilen bir çizgi görülür. Bu çizgi-yarığın yönü bizim bulabileceğimiz bütün türlerin işçilerinde aşağı yönlüdür. Ancak kraliçelerde "transscutal line" denilen bir çizgi-yarık vardır ve bu yarığın yeni ya yukarı yönlüdür ya da düz bir çizgi şeklindedir.
Örnek-1:
Kraliçe (Camponotus Sanctus):
İşçi (Kabuğu henüz sertleşmemiş Cataglyphis Nodus):
3. Ocelli Aparatı: Ocelli aparatı en kaba tabiriyle ışık sensörleridir. Kafanın üst bölümünde 3 adet küçük yuvarlak nokta şeklindedir. Çoğu türde sadece kraliçe ve prenslerde bulunan bu aparat bu yüzden bazı türlerde kraliçe mi işçi mi olduğunu ayırt edemediğimizde bize yardımcı olabilmektedir. (Ocelli aparatına sahip işçileri olan ve karşımıza en çok çıkan cinsler Cataglyphis ve Formica'dır. Myrmicinae alt familyasındaki cinslerde hiçbir işçide ocelli görülmez.)
Örnek-1:
Kraliçe (Camponotus Sanctus):
İşçi (Camponotus Sanctus):
4. Kanat İzleri: Kraliçe karıncalar kanatlarını döktüyse eskiden kanatlarının olduğu yerde "yara" izleri olacaktır. Bunları görmek bazen zor olsa da yine de oldukça etkili bir yöntemdir.
Örnek-1:
Kraliçe (Camponotus CF. Aegaeus):
İşçi (Camponotus CF. Aegaeus):
İşçilerle kraliçeleri ayırt etmenizde en çok işinize yarayacak yöntemler 1, 2 ve 4 numaralı yöntemler olacaktır. Bir süre karıncalara aşina olduğunuzda ise zaten boyuttan ve genel yapıdan kraliçe olup olmadığını anlar hale geleceksiniz.
Erkekler ile kraliçelerin ayrımları ise biraz daha zorlu bir konu. Bu konuda bize yardımcı olacak birkaç detay ise şöyle:
1. Abdomen (Gaster): Erkek karıncaların abdomenlerinin ucunda cinsel organlarının bulunduğu bir açıklık mevcuttur. Bu yönden kraliçelerden kolaylıkla ayırt edilebilirler.
Örnek-1:
Kraliçe (Camponotus Aegeaus):
Erkek-1 (?):
Erkek-2 (Cataglyphis Nodus):
2. Devasa Gözler: Erkek karıncalardaki gözlerin kafanın toplamına olan oranı oldukça yüksektir. Kraliçelerde ise gözler nispeten daha küçük kalmaktadır.
Kraliçe (Camponotus Aegeaus):
Erkek (Camponotus SP.(?):
3. Antenler: Pek çok yerde antenlerin erkekle kraliçeyi ayırt etmekte kullanılabileceği yazılmış olsa da bu çok yanıltıcı olabilen bir metoddur. Bazı cinslerin erkeklerinde skapu (scape) dediğimiz antenin ilk kısmı oldukça kısadır bu yüzden antenden kırık yokmuş gibi görülebilir, "dolayısıyla antende kırık yoksa erkektir" metodu işe yarayabilir. Ancak bazı cinslerin erkeklerinde erkeklerin anteni ile kraliçenin anteni arasında çok fark görülmeyebilir. Bu yüzden bu metod yeni başlayan hatta orta seviyede bir hobiciyi yanıltabilir. Bu yüzden bunun detayına girmiyorum, zaten yukarıdaki 2 madde yeterli olacaktır.
4. Genel Görünüm: Erkekler genelde daha tüylü, daha sivri ve daha "sinek" görünümüne sahiptirler. Ayrıca kraliçelerden boyut olarak da daha küçüktürler (Çoğu zaman.) Biraz zaman geçtikten sonra yine erkeklerin de erkek olduğunu uzaktan baktığınız zaman anlayabileceksiniz. Bu tamamen tecrübeye dayalı bir şey.
Kraliçem Çiftleşmiş midir?
Bu soru en çok sorulan sorulardan bir tanesi. Kısa cevap ise şu: bilme şansımız yok. Kanat dökme, kanat kararması (??), yumurtlama bize hiçbir zaman kraliçenin çiftleşmiş olduğunun garantisini vermez. Kanat dökmeyen karıncalar işçilere sahip olabilir, kanadını dökmemiş karıncalar çiftleşmemiş çıkabilir; yumurtladığı yumurtalardan erkek karınca çıkabilir (Karıncalar çiftleşmeden de yumurtlayabilir, bu durumda yumurtalar normal gelişimini tamamlarsa erkek bireyler ortaya çıkar. Ve hayır, elinizdeki karınca bu erkeklerle çiftleşmez.)... Yani karıncanızın çiftleşip çiftleşmediğini öğrenmenizin tek yolu işçileri görmeniz olacaktır
Bu konuda belki de en etkili yöntem pupa-koza boyutlarına bakmaktır. Pupa-koza halindeki boyutları kraliçeye kıyasla oldukça küçük kalıyorsa bunlar büyük ihtimalle işçilere aittir.Biraz uzun bir yazı oldu ama aklıma gelen şeyleri yazmak istedim. Bir hatam olduysa veya olduğunu düşünüyorsanız; aklınıza bir madde veya bir yöntem geldiyse yazmaktan çekinmeyin.
Bir sonraki konuda bazı cinslerin kraliçe ve işçilerini nasıl ayırt ederiz ona değineceğim. Herkese iyi forumlar.
